โดย นายนิอับดุลรากิ๊บ บินนิฮัสซัน
นานมาแล้ว ช่วงว่างเข้าตัวเมืองนราธิวาส
มักใช้เวลาคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับคุณ อ. บางนรา
ผู้รับว่าตัวเองเป็นผู้สนใจประวัติศาสตร์ แต่ไม่ใช่นักประวัติศาสตร์
เมื่ออ่านบทความของคุณอาหมัด ฟัตฮี ในนิตยสาร Pengsuh
แล้ว ท่านบอกว่า เราต้องมาทบทวนประวัติศาสตร์ใหม่ เชคอับดุลซามัด
อัลฟาเล็มบานี อาจร่วมมือกับรัฐเคดะห์ ไม่ใช่ปาตานีก็ได้
และเมื่อครั้งได้ทำงานที่มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี และได้มีโอกาสร่วมอาศัยรถของอาจารย์ซาวาวี
ปะดาอามีน อาจารย์ร่วมสาขาวิชามลายูศึกษาแห่งมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
วิทยาเขตปัตตานี ได้ไปเยี่ยมสุสานเชคอับดุลซามัด อัลฟาเล็มบานี ครั้งถึงบริเวณสุสาน
ก็เกิดความไม่แน่ใจว่า ใช่สุสานของท่านเชคอับดุลซามัด อัลฟาเล็มบานี
เพราะสุสานไม่สมเกียรติ และเต็มด้วยรกหญ้า รกพุ่มไม้ แถมป้ายชื่อก็เป็นชื่อท่านอื่น
อาจเพื่อหลีกเลี่ยงคนรู้ก็เป็นได้ ก็โทรศัพท์ทางไกลไปมาเลเซีย ก็ได้รับยืนยันจากท่านอาหมัด
ฟัตฮี อัลฟาตานี ว่า มีหลักฐานจากทางรัฐเคดะห์ และเมื่อมีจดหมายฉบับนี้ ก็แสดงว่า
ปาตานีร่วมมือกับเชคอับดุลซามัด อัลฟาเล็มบานี หรืออาจเป็นความร่วมมือของประชาชนรัฐเคดะห์
สุลต่านแห่งรัฐเคดะห์ไม่เกี่ยวข้อง
จดหมายจากสุลต่านอับดุลลอฮ มูกัรรัม ชาห์
แห่งรัฐเคดะห์ถึงกัปตันแฟรนซิส ไลต์ที่รัฐปีนัง
กรณีชาวปาตานีร่วมกับเชคอับดุลซามัดโจมตีเมืองจะนะ และจะโจมตีเมืองสงขลา
เนื้อหาของจดหมายมีเนื้อหาดังนี้
Al-Mustahaqqah
Surat tulus ikhlas kasih sayang muafakat yang
tiada berkesudahan daripada beta sampai kepada sahabat beta Gurnador Pulau
Pinang.
Ahwal maka adalah khabar mari dari sebelah
Siam, kata segala orang, Patani-Patani muafakat dengan Tuan Syeikh Abdul Samad,
binasakan jajahan negeri benua Siam. Maka tempat nama Cenak itu sudahlah
dibinasakannya. Maka sekarang ini negeri Singgora itulah khabarnya hendak dilanggarnya
pula.
Maka beta ini sahaja
takluk kepada Raja benua Siam. Kalau-kalau jadi kerja besar dikehendaki Tuhan
yang menjadikan segala alam ini, barang yang kekurangan pada beta daripada ubat
peluru senjata dan supaya beta hendak pinta tolong pada sahabat betalah
bicarakan, jangan boleh (jim-dal-ra/jidar?/jadar?) nama beta.
Jika
(jim-dal-ra/jidar?/jadar?) nama beta, maka sahabat beta pun samalah tumpang
malu kerana sudah masyhur nama sahabat beta itu, diberi Jenderal Benggala mari
duduk di Pulau Pinang itu, menolongi barang hal kesakitan dan kekurangan beta
pada segenap perkaranya. Inilah beta nyatakan kepada sahabat beta.
Pergi surat tiga likur
haribulan Syawal. Tamat.
Kredit:
School of Oriental and African Studies (SOAS), University of London, USM.
สำคัญ
จดหมายจริงใจแห่งความรักอันไม่มีที่สิ้นสุดถึงเพื่อนของข้าพเจ้า
ผู้ว่าการรัฐปีนัง
ก่อนอื่น
มีข่าวมาจากฝ่ายสยาม กล่าวว่ามีบรรดาชาวปาตานีได้ร่วมมือกับท่านเชคอับดุลซามัด (อัล-ฟาเล็มบานี)
ทำลายดินแดนรัฐสยาม สถานที่นั่นชื่อเมืองจะนะ จึงถูกทำลายลง ตอนนี้มีข่าวว่าเมืองสงขลากำลังจะถูกโจมตีเช่นกัน
ดังนั้นมีเพียงข้าพเจ้าที่อยู่ภายใต้อำนาจสยาม
ถ้ามันกลายเป็นงานใหญ่ที่พระเจ้าประทานมา สิ่งที่ขาดไปคือ กระสุน อาวุธ
อยากขอความช่วยเหลือจากเพื่อนข้าพเจ้า
ถ้าเป็นชื่อของข้าพเจ้า
เพื่อนของข้าพเจ้าก็อับอายไม่แพ้กัน เพราะชื่อเพื่อนของข้าพเจ้ามีชื่อเสียงอยู่แล้ว
ผู้ว่าการแห่งเบงกอลให้ไปอยู่ที่รัฐปีนัง ช่วยเหลือข้าพเจ้าที่เจ็บปวดและขาดแคลน นี่คือสิ่งที่ข้าพเจ้าที่แจ้งให้เพื่อนของข้าพเจ้า
จดหมายเสร็จเมื่อเดือนเซาวาล ปีฮิจเราะห์
1223
เครดิต: School of
Oriental and African Studies (SOAS), University of London, USM.
หมายเหตุ
กรณีจดหมายเขียนว่า เขียนเสร็จเมื่อ Pergi surat tiga likur haribulan
Syawal. Tamat ผมตีความว่าจดหมายเสร็จเมื่อเดือนเซาวาล
ปีฮิจเราะห์ 1223 ซึ่งอาจผิดก็ได้ขอให้ท่านผู้รู้ แก้ไขด้วย และเมื่อเทียบปี 1223 ก็ได้ปี ค.ศ. 1802 ซึ่งสุลต่านองค์นี้ เสียชีวิตเมื่อ ค.ศ.
1797 การเทียบเวลาไม่ตรงนักเพราะ เพราะ ฮิจเราะห์ศักราชยึดปฏิทินระบบจันทรคติอย่างเคร่งครัดมาก
ทำให้ราวๆ ทุก 32 ปีครึ่ง จะเกิดปีศักราชเพิ่มขึ้นมาอีกหนึ่งปี และมีบางคนท่านเสนอว่า
ได้ปี ค.ศ. 1802
Tiada ulasan:
Catat Ulasan