Oleh Nik Abdul Rakib Bin Nik Hassan
Artikel di bawah adalah artikel yang diambil dari seorang kawan. Dan artikel sangat menarik dengan itu saya muatkan ke dalam blog saya ini. isi kandungan artikel adalah seperti berikut :-
Bumi
Melayu tergadai angkara tersilap percaturan politik
SIAPA
itu Melayu? Itu adalah persoalan Nik Hassan Shuhaimi Nik Abdul Rahman dari
Institut Alam dan Tamadun Melayu (ATMA), Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM)
dalam kertas kerjanya pada Seminar Antarabangsa Warisan Melayu di Kemboja
selama dua hari bermula Khamis lalu. Persoalan beliau ini menarik perhatian
dalam konteks perdebatan semasa mengenai orang Melayu.
Ada orang Melayu yang
terlalu bimbang terhadap masa depan bangsa mereka dan tidak kurang juga yang
langsung tidak ambil peduli kerana tidak faham mengenai asal usul bangsa
mereka. Pada mereka asal usul adalah sejarah. Mereka lebih memikirkan soal
bergerak ke depan. Realitinya majoriti orang Melayu perlu tahu susur galur
bangsa mereka, manakala orang bukan Melayu juga perlu faham setiap yang
tersirat dan tersurat dalam jiwa orang Melayu.
Rakyat
Malaysia sepatutnya bercakap soal Melayu atas faktor sejarah, bukan faktor yang
ditetapkan oleh peraturan berdasarkan etika Barat. Diturunkan di sini inti
kandungan kertas kerja Nik Hassan berkaitan Melayu.
Dari
perspektif sejarah, perkataan Melayu hanya muncul buat pertama kali pada 644
Masihi. Nama Melayu dalam sumber China merujuk kepada sebuah kerajaan di pantai
timur Sumatera (Walters, 1967). Ejaan yang dituliskan daripada tulisan Cina ke
tulisan Melayu ialah Mo-lo-yu.
Pada
tahun 671 Masihi pula, negeri Melayu muncul dalam sumber China, iaitu catatan
rahib China, I-Ching dalam perjalanan dari Guangzhou (Canton) ke India untuk
mendalami ilmu agama Buddha. I-Ching singgah di Srivijaya (Palembang)
mempelajari bahasa Sanskrit dan Buddha selama enam bulan. Dalam pelayaran ke
India selepas itu, beliau singgah di kerajaan Mo-lo-yu sebelum ke Chieh-cha
(Kedah).
Lokasi
kerajaan Mo-lo-yu dipercayai terletak di Jambi hari ini dan kerajaan Chieh-cha
adalah di Lembah Bujang, Kedah. Berdasarkan catatan I-Ching, kerajaan Mo-lo-yu
terletak di bawah Srivijaya.
Pada
awal abad ke-11 Masihi, Kerajaan Mo-lo-yu dan kerajaan lain di Semenanjung
Tanah Melayu mendapat kembali kuasa mereka apabila Srivijaya menjadi lemah
selepas diserang tentera kerajaan Cola pada 1025 Masihi. Mulai abad 11,
kerajaan Mo-lo-yu disebut sebagai Kerajaan Jambi oleh pencatat China dan
hilanglah sebutan Mo-lo-yu.
Berdasarkan
fakta sejarah, pusat kekuasaan politik Melayu pada kurun Masihi awal terletak
di utara Pantai Timur Semenanjung Tanah Melayu dan Timur Laut sebelum berpindah
ke Selat Melaka. Tradisi itu berterusan apabila muncul Kerajaan Melaka.
Perpindahan
pusat politik Melayu ke Johor-Riau-Lingga berlaku pada abad ke-16 Masihi
berikutan kekalahan Kerajaan Melaka kepada Portugis. Apa yang disebut oleh Nik
Hassan ini adalah etnik Melayu dalam lingkungan peradaban Melayu yang berpusat
di Langkasuka, Funan, Champa dan Srivijaya (Palembang) 7 – 11 Masihi, Melayu
(Jambi) 11 – 13 Masihi, Melaka 14 – 15 Masihi dan Johor-Riau-Lingga 16 – 19
Masihi. Ada juga Melayu di luar pusat berkenaan yang digelar alam Melayu.
Alam
Melayu terbentang luas dari Madagascar ke Kepulauan di Lautan Pasifik, iaitu ke
pulau Asia Tenggara dan Ocenia. Dari segi makna, rumpun Melayu berbeza daripada
etnik Melayu dan orang Melayu. Orang Melayu dari rumpun Melayu ialah pribumi.
Zaman
sebelum Islam, orang Melayu disebut etnik Melayu. Di Malaysia hari ini, orang
Melayu didefinisikan oleh Perlembagaan Persekutuan sebagai seorang Muslim dan
bercakap serta mengamalkan adat istiadat Melayu. Perkara yang membezakan orang
Melayu Malaysia dengan rumpun Melayu lain ialah agama Islam dan adat istiadat
Melayu Islam.
Begitu
juga Brunei yang sebahagian besarnya orang Melayu dan rumpun Melayu. Diaspora
Melayu adalah pendatang daripada alam Melayu. Di Malaysia, rumpun Melayu
dibahagikan kepada kelompok orang Melayu, Orang Asli dan Bumiputera di Sabah
dan Sarawak. Di negara lain di alam Melayu, rumpun Melayu dibahagikan kepada
beberapa kelompok iaitu Jawa, Bugis, Banten dan lain-lain antaranya pribumi.
Orang
Melayu di Sumatera dibahagi-bahagikan kepada beberapa kelompok etnik seperti
Melayu Deli, Melayu Langkat, Melayu Jambi dan Melayu Pesisir. Di Semenanjung,
orang Melayu dikelompokkan kepada Melayu Kelantan, Melayu Terengganu, Melayu
Johor dan sebagainya. Hal sama juga di Brunei, Sabah, Sarawak dan di Kalimantan
wujud Melayu Brunei dan Melayu Pontianak.
Berasaskan
kajian Heine-Gelden (1932) yang menghasilkan teori migrasi membabitkan
kebudayaan Austronesia, orang Melayu mengamalkan kebudayaan Neolitik ke alam
Melayu lebih kurang 5,000 tahun dulu. Begitulah serba sedikit kandungan kertas
kerjanya.
Jelas,
sejarah alam Melayu dan orang Melayu adalah panjang dan penuh dengan
pancarobanya. Alam Melayu yang dulunya luas kini kian mengecil. Ia bukan lagi diduduki
oleh orang Melayu semata-mata, tetapi dikongsi dengan setiap kaum di dunia ini.
Jika dulu kaum lain sekadar membuat catatan mengenai bumi Melayu yang
disinggahi mereka, hari ini mereka memiliki atau menguasai sebahagian
daripadanya.
Sesiapa
saja yang mempunyai wang boleh memiliki bumi ini, tidak perlu lagi menggunakan
senjata. Untuk lebih mudah, bumi Melayu akan tergadai apabila ada orang Melayu
sendiri mahu memajak-gadaikan bumi ini dengan menggunakan percaturan politik
untuk kepentingan diri mereka sendiri.
Tiada ulasan:
Catat Ulasan