Ngā Wai Hono i te Pō ราชินีองค์ใหม่แห่งขบวนการกษัตริย์ชาวเมารี ประเทศนิวซีแลนด์

โดย นิอับดุลรากิ๊บ บินนิฮัสซัน

การวิจัยกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆของชนชาติมลายู โดยใช้ DNA - deoxyribonucleic acid) โดยกลุ่มนักวิจัยชาวมาเลเซีย ที่มีศาสตราจารย์ ดร. ซัฟรินา ซัยนุดดิน แห่งมหาวิทยาลัยไซน์มาเลเซีย เป็นหัวหน้าการวิจัย ได้ผลการวิจัยว่า ชาวเมารี พลเมืองพื้นเมืองของประเทศนิวซีแลนด์ นับว่า เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีความใกล้ชิด เกี่ยวพันทาง DNA (deoxyribonucleic acid) กับชาวมลายู

Ngā Wai Hono i te Pō  ราชินีองค์ใหม่แห่งขบวนการกษัตริย์ชาวเมารี ประเทศนิวซีแลนด์

ขบวนการกษัตริย์เมารี มีชื่อในภาษาเมารีว่า คิงงีทางา (Kīngitanga) เป็นขบวนการชาวเมารีที่เกิดขึ้นในหมู่ชาวเมารี ในหลายเผ่า หรือ อีวี (ชนเผ่า) ของประเทศนิวซีแลนด์ ในเกาะเหนือตอนกลาง เกิดขึ้นในทศวรรษปี ค.ศ. 1850 เพื่อสร้างบทบาทในสถานะสถาบันหนึ่งของสถาบันกษัตริย์แห่งอาณานิคมอังกฤษ เพื่อเป็นแนวทางในการสร้างอัตลักษณ์ตนเองในดินแดนของชาวเมารี กษัตริย์เมารีดำเนินงานในฐานะทางประเพณี โดยไม่มีอำนาจทางกฎหมายหรือตุลาการที่ชัดเจนภายในรัฐบาลนิวซีแลนด์ กษัตริย์ที่ครองราชย์นี้ยังคงดำรงตำแหน่งเป็นหัวหน้าสูงสุดของอีวี หรือเผ่าเมารีหลายเผ่า และใช้อำนาจบางส่วนที่มีอยู่ โดยเฉพาะในไทนุย (Tainui) ซึ่งไทนุย (Tainui) คือสมาพันธ์ชาวเมารีในนิวซีแลนด์ สมาพันธ์ไทนุยประกอบด้วยกลุ่มหลัก 4 กลุ่มที่เกี่ยวข้องกับชาวเมารี ของเกาะทางเหนือตอนกลางของนิวซีแลนด์ ได้แก่เผ่าต่างๆ คือ  เผ่า Hauraki เผ่า Ngāti Maniapoto เผ่า Ngāti Raukawa และเผ่า Waikato ยังมีไทนุยอื่นๆ ซึ่งมีพื้นที่ชนเผ่าอยู่นอกขอบเขตไทนุยดั้งเดิม ได้แก่ เผ่า Ngāiti Tai ในพื้นที่โอ๊คแลนด์ เผ่า Ngāti Raukawa ki Te Tonga และเผ่า Ngāti Toa ในภูมิภาค Horowhenua และ Kāpiti และ Ngāti Rārua และ Ngāti Koata ทางตอนเหนือของเกาะใต้ อิทธิพลของกษัตริย์เมารีแพร่หลายในเมารี แม้ว่าขบวนการนี้จะไม่ได้ยึดถือโดยกลุ่มเผ่าหลักๆ หลายกลุ่ม โดยเฉพาะเผ่า Tuhoe เผ่าNgāti Porou และกลุ่มที่ใหญ่ที่สุดคือเผ่า Ngāpuhi

ราชินีองค์ใหม่มีชื่อว่า Ngā Wai Hono i te Pō เกิดเมื่อ 13 มกราคม 1997 เป็นราชินีแห่งขบวนการกษัตริย์ชาวเมารี ได้รับการขึ้นครองราชย์เมื่อวันที่ 5 กันยายน 2024  โดยได้รับเลือกให้สืบต่อจากบิดาของเธอคือกษัตริย์ Kīngi Tūheitia ชื่อเต็มและตำแหน่งของเธอคือ Te Arikinui Kuīni Ngā Wai Hono i te Pō ตำแหน่งของเธอ Te Arikinui (หมายถึงหัวหน้าสูงสุด) และ Kuīni (หมายถึงราชินี)  ได้รับการพระราชทานเมื่อเธอขึ้นเป็นกษัตริย์ เธอเป็นบุตรคนเล็กและเป็นธิดาเพียงคนเดียวของกษัตริย์ Kīngi Tūheitia เธอเป็นทายาทสายตรงของกษัตริย์เมารีองค์แรก คือ กษัตริย์ Pōtatau Te Wherowhero ซึ่งได้รับการสถาปนาในปี 1858 เธอเป็นกษัตริย์พระองค์ที่ 8 ของราชวงศ์คิงงีทางา และเป็นกษัตริย์ที่อายุน้อยที่สุดในโลกที่ครองราชย์

ราชินี Ngā Wai Hono i te Pō ประสูติในราชวงศ์ Kīngitanga ในรัชสมัยของ ราชินี Te Arikinui Dame Te Atairangikaahu ซึ่งเป็นย่าของเธอ เธอเป็นลูกคนเล็กของกษัตริย์ Kīngi Tūheitia Pōtatau Te Wherowhero VII และ Makau Ariki  (ราชินี) Atawhai Paki ชีวิตในวัยเด็กของเธอได้รับการปฏิบัติทางวัฒนธรรมและจิตวิญญาณของชาวเมารี โดยเน้นไปที่ประเพณีของขบวนการคิงงีทางาเป็นพิเศษ

ในปี 2024 หลังจากพ่อของเธอเสียชีวิต ราชินี Ngā Wai Hono i te Pō ได้รับเลือกให้เป็นราชินีชาวเมารีโดยสภาของชาวเมารี หรือ  Tekau-mā-rua พิธีราชาภิเษกของเธอเกิดขึ้นที่ Tūrangawaewae Marae ซึ่งเป็นที่ตั้งของขบวนการกษัตริย์เมารี หรือ Kīngitanga ในพิธีนี้ที่มีผู้นำและบุคคลสำคัญจากทั่วประเทศและจากมหาสมุทรแปซิฟิกเข้าร่วม การเสด็จขึ้นสู่ราชบัลลังค์ของเธอถูกมองว่าเป็นการสานต่อภารกิจขบวนการกษัตริย์เมารี หรือ Kīngitanga ในการรวมชาวเมารีเป็นหนึ่งเดียวและเพื่อปกป้องสิทธิของพวกเขา  ราชินี Kuīni Ngā Wai Hono i te Pō เป็นผู้หญิงคนที่สองที่เป็นผู้นำขบวนการกษัตริย์เมารี หรือ Kīngitanga  คุณย่าของเธอ ราชินี Te Arikinui Dame Te Atairangikaahu เป็นกษัตริย์เมารีที่ดำรงตำแหน่งยาวนานที่สุด ตั้งแต่ปี 1966 ถึงปี 2006

ราชินี Ngā Wai Hono i te Pō Paki เป็นลูกคนที่สามและเป็นลูกสาวคนเดียวของกษัตริย์ Tūheitia Paki และราชินี Te Atawhai คุณย่าของเธอ ราชินี Te Arikinui Dame Te Atairangikaahu เป็นราชินีเพียงคนเดียวของชาวเมารีผู้ซึ่งเป็นผู้ตั้งชื่อให้กับราชินี Ngā Wai Hono i te Pō Paki ด้วย เธอมีพี่ชายสองคน คือ Whatumoana Paki และ Korotangi Paki เมื่อตอนที่เธอยังเป็นเด็ก ราชินีคุณย่าของเธอเสียชีวิต และพ่อของเธอกลายเป็นกษัตริย์ชาวเมารี

ราชินี Ngā Wai Hono i te Pō ได้ซึมซับวัฒนธรรมและประเพณีของชาวเมารีอย่างลึกซึ้งตั้งแต่อายุยังน้อย เธอเข้าเรียนในโรงเรียนท้องถิ่นในไวกาโต เธอได้รับทุนเซอร์เอ็ดมันด์ ฮิลลารีเพื่อศึกษาด้านศิลปศาสตรบัณฑิตที่มหาวิทยาลัยไวกาโต  ซึ่งเธอศึกษาเกียวกับ Tikanga Māori เป็นศัพท์ภาษาเมารีสำหรับกฎหมายของชาวเมารี กฎหมายจารีตประเพณี ทัศนคติ และหลักการ รวมถึงระบบกฎหมายของชนพื้นเมืองซึ่งทุกคนปฏิบัติตามก่อนการล่าอาณานิคมของนิวซีแลนด์และ te reo Māori (ภาษาเมารี) เธอสำเร็จการศึกษาศิลปศาสตร์บัณฑิตและศิลปศาสตรมหาบัณฑิตสาขาวัฒนธรรมเมารี ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความมุ่งมั่นของเธอในการรักษาและส่งเสริมวัฒนธรรม ภาษา และค่านิยมของชาวเมารี

ความหลงใหลในกาปา ฮากา ซึ่งเป็นศิลปะการแสดงของชาวเมารีแบบดั้งเดิมเป็นส่วนสำคัญในชีวิตของเธอ และเธอได้มีส่วนร่วมในการแสดงในงานระดับชาติต่างๆ เธอเริ่มสอนศิลปะในปีที่สองที่มหาวิทยาลัยไวกาโต

เธอได้รับรอยสัก moko kauae ในปี 2016 เมื่ออายุ 19 ปี ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการเฉลิมฉลองเนื่องในโอกาสที่พระราชบิดาของเธอครองราชย์ครบ 10 ปี

อาชีพช่วงแรก

บทบาทของราชินี Ngā Wai Hono i te Pō มีความโดดเด่นมากขึ้นในช่วงวัยยี่สิบต้นๆ ในขณะที่เธอเริ่มเป็นตัวแทนของพ่อของเธอในงานทางวัฒนธรรมและการเมือง ในปี 2022 เธอได้พบกับเจ้าชายชาร์ลส์ในลอนดอน เธอมีส่วนร่วมในบทบาทด้านการกำกับดูแล เช่น ทำหน้าที่ใน Waitangi National Trust Board ซึ่งเธอได้รับแต่งตั้งให้เป็นในปี 2020 และทำงานอย่างใกล้ชิดกับชุมชนชาวเมารีทั่วประเทศนิวซีแลนด์ การปรากฏตัวต่อสาธารณะและความเป็นผู้นำที่เพิ่มขึ้นของเธอในพิธีสำคัญของชาวเมารีทำให้เธอเป็นบุคคลสำคัญในการสืบทอดขบวนการกษตริย์เมารี (Kīngitanga)

การขึ้นครองราชย์

ราชินี Ngā Wai Hono i te Pō ขึ้นครองราชย์เมื่ออายุ 27 ปี การขึ้นการขึ้นครองราชย์เธอไม่ได้เกิดขึ้นโดยอัตโนมัติ เนื่องจากระบอบกษัตริย์ของชาวเมารีไม่ได้สืบทอดทางพันธุกรรมอย่างเคร่งครัด อย่างไรก็ตาม ความโดดเด่นที่เพิ่มขึ้นของเธอในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา รวมถึงการมีส่วนร่วมในภารกิจอย่างเป็นทางการและการเป็นตัวแทนผลประโยชน์ของชาวเมารี ทำให้เธอกลายเป็นตัวเลือกที่ที่โดดเด่น เมื่อเสด็จขึ้นครองราชย์ เธอกลายเป็นกษัตริย์ที่ทรงครองราชย์ที่อายุน้อยที่สุดในโลก รองจากทามิม บิน ฮาหมัด อัลทานี ประมุของค์อธิปไตยแห่งกาตาร์

การเสียชีวิตของกษัตริย์ Tūheitia Paki ในวันที่ 30 สิงหาคม 2024 ทำให้เกิดการเลือกตั้งกษัตริย์ที่จะสืบทอดเป็นกษัตริย์คนต่อไป โดยสถา Tekau-mā-rua ซึ่งเป็นสภาที่ปรึกษาขของชาวเมารี ที่ประกอบด้วย กลุ่มผู้นำ นักวิชาการ ผู้บริหาร และนักการเมืองชาวเมารีที่มีชื่อเสียงหลากหลายกลุ่มจากทั่วทุกแห่งในเผ่าต่างๆของชาวเมารี การประกาศคัดเลือกและการแต่งตั้งเธอเกิดขึ้นระหว่างงานศพของพ่อของเธอ  การประกอบพิธีขึ้นครองราชย์ของเธอ ประกอบด้วยการวางพระคัมภีร์ไว้บนศีรษะของเธอ ซึ่งเป็นประเพณีที่ย้อนกลับไปถึงการสถาปนาบทบาทนี้ เธอได้รับการเจิมโดยพระอัครสังฆราชโดนัลด์ ทามิเฮเร แห่งเต ปิโฮปาทางา โอ เต ไตราวิติ ในคริสตจักรแองกลิกันในเมืองเอาเทอารัว นิวซีแลนด์และโปลีเนเซีย และเจ้าคณะแห่งนิวซีแลนด์

มีชาวเมารี 887,493 คนที่ระบุว่าเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มชาติพันธุ์เมารีในการสำรวจสำมะโนประชากรของนิวซีแลนด์ปี 2023 ซึ่งคิดเป็น 17.8% ของประชากรนิวซีแลนด์

อ้างอิง

Māori queen Nga Wai Hono i te po Paki crowned in ‘new dawn’ for New Zealand, Thursday 5 Sep 2024, The Guardian, https://www.theguardian.com/

Ngā Wai hono i te po Paki, https://www.waikato.ac.nz/

The new Māori Queen: Kuini Nga wai hono i te po, 27, to succeed her father Kiingi Tuheitia as Māori monarch, New Zealand Doctor Rata Aotearoa, https://www.nzdoctor.co.nz/